वास्तुशांती पूजा: दोषांचे निवारण आणि सुख-समृद्धीची स्थापना
आपण आपल्या जीवनात शांतता, स्थैर्य आणि भरभराट लाभावी यासाठी घराची निर्मिती करतो. परंतु, अनेकदा हे घर बांधताना किंवा त्यात प्रवेश करताना नकळतपणे काही दोष निर्माण होतात, जे आपल्या जीवनावर नकारात्मक परिणाम करू शकतात. या दोषांचे निवारण करण्यासाठी आणि घराला सकारात्मक ऊर्जेने भारित करण्यासाठी वास्तुशांती पूजा अत्यंत महत्त्वाची ठरते.
वास्तुशांती का करतात?
वास्तुशांती पूजा प्रामुख्याने खालील प्रकारच्या दोषांचे शमन करून, घरात सुख-शांती आणि समृद्धी आणते:
१. निर्मितीकालीन कळत-नकळत झालेले दोष
नवीन वास्तूचे बांधकाम सुरू करण्यापूर्वी भूमीची स्वच्छता, सपाटीकरण, पाया खोदणे अशा अनेक प्रक्रिया केल्या जातात. या प्रक्रियांदरम्यान अनेक गोष्टींची हानी होते किंवा त्यांना त्रास होतो. वास्तुशांती पूजा अशा दोषांचे निवारण करते:
- वनस्पती आणि सूक्ष्मजीवांची हानी: वास्तूच्या निर्मितीसाठी भूमी साफ करताना, झाडे, वेली, झुडपे, गवत इत्यादी वनस्पती तोडल्या जातात. तसेच, जमिनीखाली राहणारे सूक्ष्म प्राणी जसे की, मुंग्या, किडे, अळ्या, सापांसारखे सरपटणारे जीव किंवा पक्षी आणि इतर अनेक लहान-मोठ्या प्राण्यांना कळत-नकळत इजा होते किंवा त्यांचा जीव जातो. हिंदू धर्मानुसार, प्रत्येक जीवात्म्याला महत्त्व आहे आणि त्यांच्या हत्येमुळे किंवा त्यांना त्रास दिल्यामुळे काही नकारात्मक ऊर्जा किंवा ‘दुरित’ (पाप/दोष) निर्माण होते. वास्तुशांती पूजा या प्राणी हिंसा जनित दुरिताचे शमन करते, म्हणजेच यामुळे निर्माण झालेल्या दोषांचे निराकरण करते.
- भूमीचे छेदन आणि खनन: वास्तूचा पाया खोदणे, भिंतींसाठी जागा तयार करणे, विहीर किंवा बोरवेल खोदणे अशा कामांमुळे जमिनीचे ‘छेदन’ (कापणे) आणि ‘खनन’ (खोदणे) होते. भूमीला एक सजीव entity मानले जाते आणि तिच्या या ‘अंगांना’ इजा झाल्यामुळे काही दोष निर्माण होतात. वास्तुशांती या भूमी छेदन आणि खननारंभादि प्रमाद (खोदकाम इत्यादीमुळे झालेल्या चुका) पासून निर्माण झालेल्या दोषांचे उपशमन करते.
२. भूमी मातेच्या खरेदी-विक्रीतून निर्माण होणारे दोष
हिंदू धर्मात भूमीला माता मानले जाते. तिला “समुद्रवसने देवि पर्वतस्तनमण्डले । विष्णुपत्नि नमस्तुभ्यं पादस्पर्शं क्षमस्वमे ॥” असे संबोधून तिची पूजा केली जाते. ज्याप्रमाणे मातेला विकणे किंवा खरेदी करणे हे धर्मसंमत नाही, त्याचप्रमाणे भूमीच्या बाबतीतही हे लागू होते. परंतु व्यावहारिक जगात, निवासासाठी किंवा इतर गरजांसाठी भूमीची खरेदी-विक्री (क्रय-विक्रय) करणे अपरिहार्य आहे.
- आय-व्ययादि साधनानां हीनादिकता दोष निरसन: येथे ‘आय’ म्हणजे भूमीची खरेदी आणि ‘व्यय’ म्हणजे भूमीची विक्री होय. भूमी मातेला पैशाच्या व्यवहारात आणल्यामुळे, म्हणजे तिची खरेदी-विक्री केल्यामुळे जो धार्मिक दोष निर्माण होतो, तो दोष दूर करण्यासाठी वास्तुशांती पूजा केली जाते. या दोषाला ‘हीनादिकता दोष’ असे म्हटले आहे, कारण यात भूमीच्या पवित्रतेला किंवा तिच्या मातेसमान दर्जात काही प्रमाणात ‘कमी-जास्तपणा’ (हीनादिकता) येतो. ही पूजा या मूलभूत धार्मिक दोषाचे निरसन करते, ज्यामुळे भूमीचा वापर करताना कोणताही नकारात्मक परिणाम होत नाही आणि तिचा आशीर्वाद कायम राहतो.
३. वास्तुपुरुषाशी संबंधित दोष
वास्तुशास्त्रानुसार, प्रत्येक भूमीवर ‘वास्तुपुरुष’ नावाच्या देवतेचा वास असतो, जो त्या जागेचा अधिष्ठाता मानला जातो. बांधकामाच्या वेळी या वास्तुपुरुषाला विविध प्रकारचा त्रास होतो.
- वास्तुपुरुष अवयव छेदन: पाया खोदताना किंवा भिंती बांधताना, वास्तुपुरुषाच्या शरीराच्या विविध भागांवर (उदा. शिरा-डोके, पाद-पाय) आघात होतो असे मानले जाते. या वास्तुपुरुष अवयव छेदनामुळे निर्माण होणारे दोष घरात नकारात्मक ऊर्जा आणू शकतात.
- प्रमाद (अजाणतेपणाने झालेल्या चुका): बांधकामादरम्यान नकळतपणे वास्तुशास्त्राच्या नियमांचे उल्लंघन होऊ शकते किंवा वास्तुपुरुषाला अनिष्ट वाटेल अशा कृती घडतात. वास्तुशांती पूजा हे प्रमाद (अजाणतेपणाने झालेल्या चुका) दूर करून वास्तुपुरुषाला संतुष्ट करते. जेव्हा वास्तुपुरुष प्रसन्न असतो, तेव्हा तो घरात सुख, समृद्धी आणि सुरक्षितता देतो.
४. ग्रहदोषांचे निवारण
मानवी जीवनावर आणि वास्तूवर ग्रहांचा मोठा प्रभाव असतो. काही ग्रहांची स्थिती प्रतिकूल असल्यास ते घरात कलह, आजारपण किंवा आर्थिक अडचणी निर्माण करू शकतात.
- सकल ग्रहदोष परिहार: वास्तुशांती पूजेमध्ये नवग्रहांचे पूजन केले जाते. यामुळे कोणत्याही ग्रहाचे अशुभ प्रभाव किंवा ग्रहदोष दूर होतात आणि त्यांच्याकडून शुभ आशीर्वाद प्राप्त होतात. घरात सकारात्मक ऊर्जा आणि ग्रहांचा शुभ प्रभाव राहिल्याने जीवनात आनंद आणि प्रगती होते.
५. सर्व प्रकारच्या नकारात्मकता आणि बाधांपासून मुक्ती
वास्तुशांती पूजेचा उद्देश केवळ विशिष्ट दोषांचे निवारण करणे हा नाही, तर सर्व प्रकारच्या नकारात्मकता आणि बाधांपासून मुक्ती मिळवणे हा आहे.
- सकल दुरित शांती: म्हणजे कोणत्याही प्रकारचे ज्ञात-अज्ञात पाप, वाईट प्रभाव, नकारात्मक ऊर्जा, बाधा किंवा संकटे ज्यामुळे घरात अशांतता, दुःख किंवा अडथळे येतात, त्यांचे शमन (निवारण) करणे.
- अशुभ दूर करणे: घरात असलेले कोणतेही अशुभ घटक दूर करून, वास्तूला पूर्णपणे शुद्ध आणि सकारात्मक बनवणे.
अंतिम उद्देश:
या सर्व दोषांचे निवारण करून, वास्तुशांती पूजेचा अंतिम उद्देश हा असतो की, ती वास्तू शुभता सिद्ध (शुभता प्राप्त) करो. घरात क्षेम (कल्याण), पुष्टि (पोषण), तुष्टि (समाधान), ऐश्वर्य (समृद्धी), धनधान्य (संपत्ती), पुत्रपौत्र अभिवृद्धि (वंशवृद्धी) व्हावी आणि कुटुंबातील सर्वांना सुखेन चिरजीवन (सुखाने दीर्घायुष्य) प्राप्त व्हावे. घर हे पृथ्वीवरच स्वर्निवास सिद्धि (स्वर्गासारखे सुख) देणारे स्थान बनावे.
यावरून स्पष्ट होते की, वास्तुशांती पूजा ही केवळ एक धार्मिक विधी नसून, ती आपल्या घराला आणि जीवनाला सर्व प्रकारच्या नकारात्मकतेपासून मुक्त करून, सकारात्मक ऊर्जा, आरोग्य, समृद्धी आणि चिरंतन शांती प्रदान करणारा एक शक्तिशाली संस्कार पूजा आहे. यामुळेच नवीन घरात प्रवेश करण्यापूर्वी ही पूजा करणे अत्यंत शुभ मानले जाते.
यामुळेच वास्तुशांती पूजा करतात!
वास्तुशांती पूजा ही केवळ एक धार्मिक विधी नाही, तर ती आपल्या घराला आणि जीवनाला सर्व प्रकारच्या नकारात्मकतेपासून मुक्त करून, सकारात्मक ऊर्जा, आरोग्य, समृद्धी आणि चिरंतन शांती प्रदान करणारा एक शक्तिशाली संस्कार आहे. भूमी मातेचे ऋण फेडण्यापासून ते सूक्ष्म जीवांची क्षमा मागण्यापर्यंत आणि ग्रहदोषांचे निवारण करण्यापर्यंत, ही पूजा आपल्या घराला एक पवित्र आणि शुभ स्थान बनवते. यामुळेच नवीन घरात प्रवेश करण्यापूर्वी ही पूजा करणे अत्यंत शुभ मानले जाते.
आपल्या नवीन वास्तूमध्ये सुख, समृद्धी आणि शांतता नांदावी अशी तुमची इच्छा असल्यास, योग्य आणि शास्त्रोक्त पद्धतीने वास्तुशांती पूजा करणे आवश्यक आहे.
वास्तुशांती पूजा करण्यासाठी आजच संपर्क करा:
